پایگاه داده چیست + کاربرد و انواع Database
تاریخ انتشار: ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۶۲۴۷۵
پایگاه داده Database یا همان بانک اطلاعاتی به مجموعهای سازمانیافته از اطلاعات یا دادههای ساختارمند گفته میشود که معمولاً به صورت الکترونیکی در یک سیستم کامپیوتری ذخیره میشوند.
به گزارش ایمنا، در علوم کامپیوتر، داده (Data) مجموعهای از اطلاعات است که به قالبی بهینه و مناسب برای انتقال یا پردازش تبدیل شدهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پایگاههای داده از زمان پیدایش در اوایل دهه ۱۹۶۰ به طور چشمگیری تکامل یافتهاند. پایگاه دادههای ناوبری مانند پایگاه داده سلسله مراتبی (که بر یک مدل درخت مانند تکیه داشت و فقط یک رابطه یک به چند را مجاز میدانست) و پایگاه داده شبکه (یک مدل انعطافپذیرتر که اجازه چندین رابطه را میداد) سیستمهای اصلی بودند که برای ذخیره سازی استفاده میشدند و دستکاری دادهها اگرچه ساده بود، اما این سیستمهای اولیه انعطاف ناپذیر بودند. در دهه ۱۹۸۰ پایگاه دادههای رابطهای محبوب شدند و به دنبال آن پایگاههای داده شیء گرا در دهه ۱۹۹۰ قرار گرفتند. اخیراً، پایگاههای داده NoSQL به عنوان پاسخی به رشد اینترنت و نیاز به سرعت و پردازش سریعتر دادههای بدون ساختار پدید آمدند. امروزه، پایگاههای داده ابری و خودران، در جهت طریقه مدیریت، ذخیره سازی، استفاده و جمعآوری اطلاعات در حال رشد و پیشرفت هستند.
انواع پایگاه دادهها پایگاههای داده توزیع شده: پایگاه داده توزیع شده نوعی پایگاه داده است که از پایگاه داده مشترک و اطلاعات گرفته شده توسط رایانههای محلی کمک میگیرد. در این نوع سیستم پایگاه داده، دادهها در یک مکان نیستند و در سازمانهای مختلف توزیع میشوند. پایگاههای داده رابطهای: این نوع پایگاه داده روابط پایگاه داده را به صورت جداول تعریف میکند. به عنوان مثال این پایگاه داده در سیستم RDBMS شامل MySQL، Oracle و پایگاه داده Microsoft SQL Server وجود دارد. پایگاههای داده شیء گرا: این نوع پایگاه داده رایانهای از ذخیره انواع دادهها پشتیبانی میکند. دادهها به صورت اشیا ذخیره میشوند. اشیایی که باید در پایگاه داده نگهداری شوند دارای ویژگیها و روشهایی هستند که مشخص میکند با دادهها چه کاری انجام شود. پایگاه داده متمرکز: این پایگاه داده یک مکان متمرکز است و کاربران از پس زمینههای مختلف میتوانند به این دادهها دسترسی پیدا کنند. برای مثال پایگاه دادههای رایانه، روشهای کاربردی را ذخیره میکنند که به کاربران کمک میکند حتی از یک مکان از راه دور به دادهها دسترسی پیدا کنند. پایگاه دادههای منبع باز: این نوع پایگاه داده اطلاعات مربوط به عملیات را ذخیره میکند. این مهم عمدتاً در زمینه بازاریابی، روابط کارمندان و خدمات به مشتری مورد استفاده قرار میگیرد. پایگاههای داده ابری: یک پایگاه داده ابری برای محیط مجازی بهینهسازی یا ساخته شده است. بسیاری از مزایای یک پایگاه داده ابر وجود دارد که برخی از آنها میتوانند هزینه ذخیرهسازی و پهنای باند را پرداخت کنند. همچنین مقیاس پذیری بر اساس تقاضا، همراه با قابلیت دسترسی بالا را ارائه میدهد. انبارهای داده: انبار داده ترجمه عبارت Data Warehouse است که به منظور تسهیل تصمیمگیری و پیشبینی بر اساس دادهها برای یک شرکت طراحی میشود. به بیان واضحتر انبار داده یک سیستم اطلاعاتی است که شامل دادههای تاریخی و مبادلهای از منابع منفرد یا چندگانه است. مفهوم انبار داده روند گزارشگری و تجزیه و تحلیل سازمان را ساده میکند. نواسکیوال (NoSQL): پایگاه داده نواسکیوال برای مجموعه گستردهای از دادههای توزیع شده استفاده میشود. زمانی که چند مشکل عملکرد دادههای بزرگ وجود دارد که به طور مؤثر توسط پایگاههای داده رابطهای برطرف میشوند، از این پایگاه داده استفاده میشود. این نوع از پایگاه داده برای رایانهها در تجزیه و تحلیل دادههای بدون ساختار در ابعاد بزرگ بسیار کارآمد است. پایگاه داده نموداری: یک پایگاه داده نمودار گرا از تئوری نمودار برای ذخیره، نقشهبرداری و روابط پرس و جو استفاده میکند. این نوع از پایگاه دادههای رایانه بیشتر برای تجزیه و تحلیل اتصالات استفاده میشود. به عنوان مثال، یک سازمان میتواند از یک بانک اطلاعاتی نمودار برای استخراج اطلاعات مربوط به مشتریان از رسانههای اجتماعی استفاده کند. پردازش معاملات آنلاین (OLTP): پردازش معاملات آنلاین نوع دیگری از انبار داده است که قادر به پردازش سریع پرس و جو و حفظ یکپارچگی دادهها در محیطهای چند دسترسی است. این مهم تنها برای استفاده در معاملات کوچک مانند خریدهای روزانه یا استفاده از خودپردازها طراحی شده است. پایگاه داده شخصی: از یک پایگاه داده شخصی برای ذخیره دادهها در رایانههای شخصی استفاده میشود که کوچکتر و به راحتی قابل کنترل هستند. دادهها بیشتر توسط همان بخش شرکت استفاده میشود و گروه کوچکی از افراد به آنها دسترسی دارند. پایگاه داده چند مدلی: پایگاه داده چند مدلی نوعی سیستم عامل پردازش داده است که از چندین مدل داده پشتیبانی میکند که نحوه دانش و اطلاعات خاصی را در یک پایگاه داده باید سازماندهی و ترتیب دهد. پایگاه داده مدارک یا جیسون (JSON) این پایگاه از عبارت JavaScript Object Notation گرفته شده است. در یک پایگاه داده مدارک مدار، دادهها در مجموعه اسناد نگهداری میشوند، معمولاً با استفاده از قالبهای XML ، JSON ، BSON یک رکورد میتواند به همان اندازه که میخواهید داده را در هر نوع داده (یا انواع) دلخواه ذخیره کنید. پایگاه داده سلسله مراتبی: این نوع پایگاه داده از رابطه والدین و فرزندان برای ذخیره اطلاعات استفاده میکند. ساختار آن مانند درختی است که گرههایی نشان دهنده سوابق و شاخههای نمایانگر زمینهها هستند. رجیستری ویندوز ( که در ویندوز XP استفاده میشود) یک مثال پایگاه داده سلسله مراتبی است. پایگاه داده شبکه: این نوع پایگاه از روابط بسیاری پشتیبانی میکند. معمولاً منجر به ساختارهای پیچیده پایگاه داده میشود. RDM Server نمونهای از سیستم مدیریت پایگاه داده است که مدل شبکه را پیاده سازی میکند. اجزا اصلی دیتابیسسخت افزار: سخت افزار از دستگاههای فیزیکی و الکترونیکی مانند رایانهها، دستگاههای ورودی / خروجی، دستگاههای ذخیره سازی و غیره تشکیل شده است. این تجهیزات رابط بین رایانهها و سیستمهای دنیای واقعی هستند.
نرم افزار: نرم افزار شامل برنامههایی است که برای مدیریت و کنترل دیتابیس استفاده میشود که شامل خود نرم افزار پایگاه داده، سیستم عامل و نرم افزار شبکه ای است که برای به اشتراک گذاشتن دادهها در بین کاربران و برنامههای کاربردی برای دسترسی به دادهها در پایگاه داده استفاده میشود.
دادهها: دادهها خام و غیر سازمان یافته هستند که برای معنادار شدن نیاز به پردازش دارند. دادهها میتوانند در عین سادگی سازماندهی نشده باشند. به طور کلی، دادهها شامل حقایق، مشاهدات، ادراکات، اعداد، نویسهها، نمادها، تصاویر و غیره هستند.
روش : روش مجموعهای از دستورالعملها و قوانینی است که به شما در استفاده از DBMS کمک میکند. این در حال طراحی و اجرای پایگاه داده با استفاده از روشهای مستند است که به شما امکان میدهد کاربرانی را که آن را اداره و مدیریت میکنند راهنمایی کنید.
زبان دسترسی به دیتابیس: از زبان دسترسی به دیتابیس برای دسترسی به دادههای داخل دیتابیس، وارد کردن دادههای جدید، بهروزرسانی دادههای موجود یا بازیابی اطلاعات مورد نیاز از DBMS استفاده میشود. با استفاده از این زبان، کاربر برخی از دستورات خاص را در پلتفرم دسترسی به دیتابیس مینویسد و آنها را به پایگاه داده ارسال میکند.
سیستم مدیریت پایگاه داده چیست؟سیستمهای مدیریت دیتابیس (Database Management System) سیستمهای نرم افزاری خاصی هستند که برای ذخیره، بازیابی و اجرای کوئری های مختلف روی اطلاعات به کار میروند. به بیان ساده، سیستم مدیریت دیتابیس به عنوان یک واسط میان کاربر و دیتابیس، مورد استفاده قرار میگیرد. DBMS به کاربران این امکان را میدهد که عمل ایجاد، خواندن، بروز رسانی و حذف اطلاعات را در پایگاه داده به راحتی انجام دهند.
سیستمهای مدیریت دیتابیس امنیت اطلاعات را در database ایجاد میکنند. امکان ثبت، نمایش، ویرایش و حذف اطلاعات را فراهم میکنند. یکی از ویژگیهای مهم این سیستمها، حفظ ساختار اطلاعات در تمام مراحل انجام عملیاتهای مختلف بر روی دیتابیس است. برای مثال، لیست قیمت اجناس را دقیقاً روبروی نام آن محصول نمایش میدهد و هیچکدام جابجا نمیشود. طراحی database به شکلی است که اطلاعات به صورت بهینه بر روی آن ذخیره شوند.
کد خبر 658240منبع: ایمنا
کلیدواژه: پایگاه داده آموزش پایگاه داده پایگاه داده یا دیتابیس بانک اطلاعاتی ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺑﻨﻴﺎدي ﭘﺎﻳﮕﺎه داده ﻫﺎ مجموعه آموزش پایگاه داده زبان کامپیوتر برنامه نویسی ویندوز سیستم عامل ویندوز آموزش شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق پایگاه داده پایگاه های داده پایگاه داده یک پایگاه داده استفاده می شود پایگاه داده ها انبار داده برای ذخیره ذخیره سازی داده ها نرم افزار رایانه ها سیستم ها رابطه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۶۲۴۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بررسی عملکرد دستگاههای حاکمیتی در ارائه اطلاعات مورد نیاز پایگاه داده اعتباری در کمیسیون اصل۹۰
سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی از بررسی عملکرد دستگاههای حاکمیتی در ارائه اطلاعات مورد نیاز پایگاه داده اعتباری تحت عنوان سامانه اعتبارسنجی در جلسه این کمیسیون خبر داد.
به گزارش ایسنا، علی خضریان در تشریح جلسه کمیسیون اصل نودم قانون اساسی گفت: این جلسه با موضوع عملکرد دستگاههای حاکمیتی در ارائه اطلاعات مورد نیاز پایگاه داده اعتباری تحت عنوان سامانه اعتبارسنجی به ریاست حجتالاسلام پژمانفر و با حضور مسئولان و مدیران بانک مرکزی، کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیک، قوه قضائیه، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان امور مالیاتی، بیمه مرکزی، فراجا، گمرک، سازمان فناوری اطلاعات، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، سازمان ثبت احوال، سازمان هدفمندی یارانهها، سازمان تأمین اجتماعی، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و بنیاد ملی نخبگان برگزار شد.
وی توضیح داد: اجرای اعتبارسنجی منسجم و هماهنگ بانکی برای تحقق عدالت تسهیلات دهی، موضوعی است که با گذشت ۱۸ سال از تصویب قانون تسهیل اعطای تسهیلات بانکی در سال ۸۵ اجرا نشده است. بر اساس این قانون دولت مکلف شده تا با ایجاد مؤسسات رتبهبندی و اعتبارسنجی مشتریان در زمینه اعتبارسنجی، زمینه تسهیل و تسریع اعطای تسهیلات بانکی را فراهم کند.
سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس در تشریح سابقه قانون تسهیل اعطای تسهیلات بانکی افزود: بر اساس این قانون، آییننامه سنجش اعتبار در سال ۱۳۸۶ به تصویب هیأت دولت رسید که طبق آن، یک شرکت اعتبارسنجی با مشارکت مؤسسات اعتباری و شرکتهای بیمه شکل گرفت. همچنین شورای سنجش اعتبار برای نظارت بر فعالیت شرکت تشکیل شد. این شرکت وظیفه داشت اطلاعات سابقه دریافت تسهیلات بانکی افراد را جمعآوری کند و یک نمره اعتباری به افراد اختصاص دهد.
نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس ادامه داد: با گذشت سالها، به تدریج اطلاعات تسهیلات بانکی افراد در سامانه این شرکت تجمیع شد و بر اساس آن، یک نمره اعتباری از A تا E به افراد حقیقی و حقوقی اختصاص یافت. با این حال اطلاعات این سامانه محدود به سوابق عملکرد افرادی بود که سابقه دریافت تسهیلات بانکی را داشتند و معیارهای آن نیز عمدتا به همان اطلاعات تسهیلات بانکی محدود بود و اکتفای صرف به اطلاعات تسهیلات بانکی برای تعیین نمره اعتباری، نمیتوانست انعکاس صحیحی از عملکرد افراد نسبت به تعهدات مالی خود باشد.
خضریان با بیان اینکه در شرایط کنونی اصلیترین سنگ پیش روی اجرایی شدن این موضوع عدم ارائه اطلاعات از سوی دستگاهها است، افزود: در جلسه کمیسیون اصل نود از دستگاههایی که همکاری قابل قبولی برای ارائه اطلاعات به پایگاه داده اعتباری انجام دادند، تشکر و مقرر شد اشکالات باقیمانده نیز رفع شود. همچنین دستگاههایی که به دلایل مختلف اطلاعات آنها به پایگاه داده اعتباری ارائه نشده است، تعهد کردند موضوع را در اسرع وقت پیگیری کرده تا با محوریت کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیک، انتقال اطلاعات با رعایت قوانین و مقررات به انجام برسد.
عضو هیأت رئیسه کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی در تشریح مصوبات کمیسیون اصل نود مجلس در این خصوص گفت: از آنجایی که مطابق اظهارات نماینده بانک مرکزی، اطلاعات پرونده مالیاتی توسط سازمان امور مالیاتی، فهرست مدارک تحصیلی توسط سازمان امور دانشجویان وزارت علوم، استعلام مددجویان توسط کمیته امداد و مجموع تخلفات و نمره منفی رانندگی توسط فراجا به پایگاه داده اعتباری ارائه شده، ضمن تشکر از این سازمانها، مقرر شد در صورت بروز اشکال و محدودیت در ارائه اطلاعات، اقدامات لازم انجام شده و در صورت لزوم، گزارش لازم به کمیسیون اصل نود ارائه شود.
خضریان ادامه داد: درباره اطلاعات تخلفات رانندگی، مقرر شد فراجا همکاری لازم برای ارائه اطلاعات سوابق نوع و حجم تخلفات رانندگی را به پایگاه داده اعتباری داشته باشد تا در مراحل بعدی در تهیه گزارشهای اعتباری مورد استفاده قرار گیرد.
وی بیان کرد: با توجه به اینکه اطلاعات دهک بندی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، محکومیت مالی توسط قوه قضائیه و استعلام اعلام رضایت اعتبارسنجی کاربر توسط سازمان فناوری اطلاعات به پایگاه داده اعتباری ارائه شده است اما سرویسهای اطلاعاتی فوق، بسیار ناپایدار بوده و زمان پاسخدهی بالا است و این امر منجر به اختلال در ارائه گزارشهای اعتباری خواهد شد. مقرر شد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، قوه قضائیه و سازمان فناوری اطلاعات همکاری لازم برای رفع مشکل ناپایداری و زمان پاسخدهی را ظرف مدت حداکثر یک ماه انجام دهند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی درباره اخذ رضایت از مشتریان برای ارائه اطلاعات، گفت: با توجه به پیشنهاد بانک مرکزی مبنی بر دریافت رضایت از طریق ارسال کد پیامکی (OTP) و با توجه به اظهارات دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات و رئیس کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیک، مقرر شد این موضوع در دستور جلسه کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیک قرار گیرد و در اسرع وقت تعیین تکلیف شود. تأکید کمیسیون اصل نود بر این است که فرآیند دریافت رضایت افراد به سهولت انجام شود تا فرآیند دریافت گزارش اعتباری با اختلال مواجه نشود. به همین منظور مقرر شد تدابیر لازم توسط کارگروه تعامل پذیری اتخاذ شود. همچنین مطابق اظهارات نماینده وزارت امور اقتصادی و دارایی مبنی بر مکاتبه این دستگاه مبنی بر حذف تیک اعلام رضایت اطلاعات مالیاتی، مراتب در کارگروه تعامل پذیری مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی بیان کرد: اطلاعات مربوط به سازمان تأمین اجتماعی شامل استعلام بیمه کارگاهی، جمع سابقه بیمه، سابقه بیمه پردازی و بدهی بیمه کارگاهی که توسط سازمان تأمین اجتماعی در بستر GSB پیادهسازی شده است؛ از آنجایی که این سازمان ارائه رمز برداشت اطلاعات را منوط به امضای توافقنامه محرمانگی (NDA) کرده است و به گفته دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات، امضای توافقنامه، خارج از مصوبات کارگروه تعامل پذیری خلاف قانون است و نباید انجام شود، مقرر شد در اسرع وقت نهایتاً ظرف مهلت یک هفته سازمان تأمین اجتماعی اجازه برداشت اطلاعات به پایگاه داده اعتباری را صادر کند.
خضریان درباره اطلاعات قبوض تلفن همراه، بیان کرد: در این خصوص نماینده سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی گفت که تاکنون نامهای در این باره به این سازمان ارجاع نشده لذا مقرر شد به دلیل غفلت صورت گرفته، تذکر مکتوب به سازمان مذکور داده شود تا پیگیری موضوع با قید فوریت در دستور کار قرار گیرد. همچنین جلسه کارشناسی بررسی تبادل داده بین بانک مرکزی و سازمان تنظیم مقررات رادیویی با محوریت کارگروه تعامل پذیری ظرف مدت دو هفته برگزار شود تا در دستور کار جلسه بعدی کارگروه تعامل پذیری قرار گیرد.
عضو هیأت رئیسه کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: ارائه اطلاعات استعلام دریافت یارانه توسط سازمان هدفمندی یارانهها نیز در دستور جلسه کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیک قرار دارد و این مهم بعد از جلسه کارگروه تعامل پذیری، تعیین تکلیف و در اسرع وقت اجرایی شود. همچنین سازمان ثبت احوال نیز سرویسهای مرتبط با تاریخچه محل اقامت و مشخصات اعضای خانوار را ظرف مدت یک ماه در اختیار پایگاه داده اعتباری قرار دهد.
نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی پیرامون نحوه ارائه استعلام نخبگی توسط بنیاد ملی نخبگان، گفت: بنا بر گزارش ارایه شده جلسه کارشناسی کارگروه تعامل پذیری در این خصوص انجام شده است، اما ارائه اطلاعات منوط به مجوز مرکز حراست بنیاد ملی نخبگان شده است. در این باره کمیسیون اصل نود تأکید میکند که برخورد سلیقهای در این باره خلاف قانون بوده و تخلف محسوب میشود. در نهایت مقرر شد مجوز ارائه اطلاعات در دستور کارگروه تعامل پذیری قرار گرفته تا در اسرع وقت تعیین تکلیف شود.
خضریان با اشاره به تکالیف گمرک در این خصوص گفت: اطلاعات اظهارنامه گمرکی و داشتن بدهی گمرکی به بانک مرکزی ارائه شده است، مقرر شد تا سرویس اطلاعات قاچاق نیز حداکثر تا دو هفته آینده در بستر GSB به بانک مرکزی ارائه شود. همچنین سرویس اطلاعات تخلفات و مبلغ بدهی گمرکی نیز در دست تهیه است و به دلیل مشکلات زیرساختی تاکنون امکان ارائه آن فراهم نشده است. بر همین اساس مقرر شد گمرک حداکثر تلاش برای رفع مشکلات سرویس تخلفات و مبلغ بدهی گمرکی را انجام دهد و حداکثر تا یک ماه آینده مشکل ارائه اطلاعات رفع شود.
وی با اشاره به تکالیف قانونی بیمه مرکزی، افزود: استعلام سوابق بیمه افراد در دستور جلسه کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیک قرار دارد و در اسرع وقت ارائه خواهد شد. همچنین با توجه به ارائه سرویسهای اطلاعاتی مختلف به بانک مرکزی، مقرر شد این بانک حداکثر تا یک ماه آینده، فاز اول مدل جدید اعتبارسنجی را برای بهرهبرداری فراهم کند.
سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی در پایان با تأکید بر محرمانگی دادههای ارسالی از سوی دستگاهها گفت: درباره تعیین تکلیف حفظ، نگهداری و محرمانگی دادههای ارسالی به شرکت رتبهبندی اعتباری ایران و همچنین نوع مالکیت شرکت مذکور، کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیک و شورای سنجش اعتبار، مراتب را ظرف مدت یک هفته مشخص و نتایج حاصله را به این کمیسیون ارسال میکنند.
انتهای پیام